Trening koncentracji i relaksacji
Biofeedback – terapia XXI wieku
Biofeedback, czyli biologiczne sprzężenie zwrotne, to metoda terapii polegająca na tworzeniu nowych połączeń nerwowych przez odpowiednią stymulację. Dzięki modułowi do biofeedback możemy ocenić i monitorować aktywność fal mózgowych, ale też czynność serca czy napięcie układu współczulnego. Przez trening Biofeedback można poprawić kontrolę nad tymi procesami, które zazwyczaj zachodzą nieświadomie.
Metoda biofeedbacku wykorzystywana była w treningu astronautów i sportowców (m.in. skoczków narciarskich). Obecnie ta metoda wykorzystywana jest do terapii wielu zaburzeń. Najczęściej w zaburzeniach koncentracji i pamięci w tym po COVID, ADHD, ADD, autyzmu, zespole Aspergera. Jest to również terapia wspomagająca w dysleksji, dysgrafii, zaburzeniach lękowych i nerwicowych, zaburzeniach związanych z stresem, w zaburzeniach emocjonalnych, uzależnieniach, zaburzeniach snu, w zespole wypalenia zawodowego, w trudności w nauce czytania, liczenia, napięciowych i przewlekłych bólach głowy.
Celem treningów w zależności od charakteru schorzenia jest poprawa koncentracji, redukcja napięcia emocjonalnego, poprawa efektywności nauki lub poprawa pamięci czy redukcja częstotliwości bólu głowy.
W związku z procesem dojrzewania mózgu zazwyczaj terapię Biofeedbacku rozpoczynamy od 5-6 roku życia, ale ćwiczyć można aż do późnej starości. W zależności od wieku dobieramy odpowiedni Biofeedback.
Mózg człowieka podobnie jak serce wykazuje ciągłą czynność bioelektryczną zależną od stanu pobudzenia. Nawet podczas snu są wytwarzane niewielkie impulsy elektryczne. Wielkość i charakter tych fal zależy od rodzaju aktywności danej części mózgu. Inny rodzaj fal pojawia się podczas koncentracji na zadaniu, np. podczas czytania, a inny podczas relaksacji. Rodzaj tych fal jesteśmy w stanie ocenić, stosując specjalną aparaturę EEG (przy badaniu czynności bioelektrycznej serca wykorzystujemy w tym przypadku EKG).
Badanie jest nieinwazyjne, ponieważ tylko czyta (odbiera) impulsy przekazywane przez nasz mózg za pomocą przyczepionych elektrod. Przez elektrody nie przepływa prąd, służą one tylko i wyłącznie do pomiaru. Biofeedback jest metodą pozwalającą trenującemu przez sprzężenie zwrotne dostarczyć prostej informacji o zmianach trenowanych parametrów. Częstsze treningi wpływają na efektywność terapii, ponieważ powodują utrwalenie się pożądanego wzorca aktywności. Dzieje się tak dzięki niezwykłej właściwości mózgu, czyli jego plastyczności, polegającej na wytwarzaniu nowych połączeń podczas uczenia się.
Przed rozpoczęciem treningów zaleca się wykonanie badania QEEG ( diagnozę QEEG), która pozwala na uzyskanie tzw. mapy mózgu. Na jej podstawie ustala się odpowiedni plan treningowy.
Treningi aktywujące trwają około 30 minut, a treningi wyciszające do 60 minut. O długości treningu zawsze decyduje terapeuta, w zależności od celów treningu i wydolności trenującego. Czasami u młodszych dzieci lub tych z dużym deficytem treningi mogą być początkowo krótsze i stopniowo wydłużane w zależności od efektów terapii.
Diagnozę QEEG przeprowadza terapeuta, który później nadzoruje efekty, a trening prowadzi trener. Trening jest całkowicie nieinwazyjny i bezpieczny.
Pierwsze efekty treningu mogą być widoczne po pierwszych 20-30 treningach, lecz bez utrwalania ich w kolejnych sesjach nie uzyskamy długotrwałego efektu. Czas i ilość treningów jest kwestią indywidualną i zależy od stopnia deficytu i aktywności trenującego.